W chorobach wywoływanych przez wirusy najczęściej obserwuje się problemy w górnych drogach oddechowych, stan ten nazywamy grypą. Ponadto wirusy wpływają na wiele układów narządów, niektóre wirusy mogą atakować narządy, takie jak wątroba, i ten stan nazywa się zapaleniem wątroby. Wiadomo, że niektóre wirusy powodują problemy z sercem, chociaż niezbyt często. Problemy te często postępują z subtelnymi objawami i nie powodują żadnych trwałych problemów z sercem. Jednak choroba zwana zapaleniem mięśnia sercowego może być bardzo ciężka u niektórych pacjentów i może powodować niewydolność serca w perspektywie długoterminowej.
Co to jest zapalenie mięśnia sercowego?
Zapalenie mięśnia sercowego jest rzadką chorobą zapalną mięśnia sercowego, stanowiącą około 25% chorób mięśnia sercowego. Charakteryzuje się degradacją komórek mięśnia sercowego. Jest to ważna choroba, ponieważ powoduje długotrwałe problemy w mięśniu sercowym. Nie znamy jego prawdziwej częstotliwości, ponieważ u wielu pacjentów postępuje z bardzo łagodnymi objawami, a wskaźnik całkowitego wyzdrowienia jest wysoki.
Co powoduje zapalenie mięśnia sercowego?
Najczęstszą przyczyną zapalenia mięśnia sercowego są infekcje wirusowe. Wśród infekcji wirusowych najczęstszymi czynnikami są „cocsackie” i adenowirusy. Oprócz tych wirusów wiadomo, że wszystkie znane wirusy mogą również powodować zapalenie mięśnia sercowego. Może się rozwinąć z powodu różnych leków, substancji toksycznych i innych chorób układu
Jak dochodzi do zapalenia mięśnia sercowego?
Wirusy wnikają do komórek mięśnia sercowego i namnażają się tam i powodują uszkodzenie komórek. W tym okresie, jeśli częstość komórek serca wykazujących dysfunkcję jest zbyt wysoka u niektórych pacjentów, może wystąpić nagła niewydolność serca. Podczas tej formacji często dochodzi do zajęcia osierdzia. Ten stan nazywany jest „zapaleniem mięśnia sercowego”.
U pewnej grupy pacjentów układ odpornościowy wytwarza przeciwciała przeciwko białkom o nietypowych strukturach, które przedostają się do krwiobiegu z komórek mięśnia sercowego dotkniętych wirusami, a przeciwciała te uszkadzają komórki mięśnia sercowego. W efekcie dochodzi do zakłócenia struktury mięśnia sercowego i powstania obrazu niewydolności mięśnia sercowego, który nazywamy kardiomiopatią.
Jakie są objawy zapalenia mięśnia sercowego?
Wyniki kliniczne są bardzo zróżnicowane. Może występować w spektrum od łagodnego złego samopoczucia do szoku. U małych dzieci obserwuje się ogólne oznaki pogorszenia stanu ogólnego, takie jak problemy z karmieniem, bladość i wymioty. U starszych dzieci najczęstszym objawem jest ból w klatce piersiowej niezwiązany z wysiłkiem. Ten objaw najczęściej rozwija się wraz z zajęciem osierdzia. Trwa kilka godzin, u niektórych pacjentów dolegliwości mogą trwać do 24 godzin. Ból często ma postać ucisku. Często nie występują takie objawy, jak rozprzestrzenianie się na ramię i pocenie się. Ból nie zmienia się podczas oddychania.
Inne ustalenia obejmują problemy z rytmem. Komorowe zaburzenia rytmu serca są najczęstszym problemem rytmu. Podczas gdy przedwczesne pobudzenia komorowe są częste, częstoskurcz komorowy występuje rzadko. W przypadkach szybko postępujących objawy niewydolności serca mogą postępować bardzo szybko.
Jak się to rozpoznaje?
W ciągu kilku tygodni często występuje historia infekcji wirusowych. Niektórzy pacjenci mogą nie mieć wyraźnej historii infekcji wirusowej.
Wyniki badań wielu pacjentów są często normalne. Może wystąpić przyspieszenie tętna. To stwierdzenie jest często obserwowane w przypadkach subklinicznych. Nieregularność rytmu serca można wykryć słuchając. W ciężkich przypadkach mogą wystąpić oznaki niewydolności serca.
Co widać w laboratorium?
Zmiany w mięśniu sercowym związane z obrzękiem w EKG; można monitorować zaburzenia przewodzenia i wczesne dudnienia. U większości pacjentów w badaniu echokardiograficznym nie można stwierdzić żadnego istotnego wyniku. Można zaobserwować objawy związane z łagodną niewydolnością zastawki i gromadzeniem się płynu w osierdziu. W ciężkich przypadkach można zaobserwować zmniejszenie skurczu lewej komory i ciężką niewydolność zastawki. Dzięki zaawansowanym metodom echokardiograficznym można wykryć pogorszenie ruchów ściany serca.
Oprócz troponiny, pasma mięśnia sercowego kinazy kreatynowej, która wykazuje uszkodzenie mięśnia sercowego, w badaniach laboratoryjnych można zaobserwować podwyższenie wyników testów czynnościowych wątroby. Nie ma określonych ograniczeń w tym temacie. Rozpoznanie można postawić, wykonując troponinę i inne badania krwi u pacjentów z bólem w klatce piersiowej. Należy podejrzewać zapalenie mięśnia sercowego u pacjentów, u których występuje ból w klatce piersiowej i wysoki poziom troponiny. Izolacja wirusów jest bardzo trudna i można ją przeprowadzić w niektórych wyspecjalizowanych ośrodkach.
Rezonans magnetyczny serca jest bardzo przydatną metodą w diagnostyce zapalenia mięśnia sercowego. Wczesne objawy obrzęku mięśnia sercowego są wyraźne. Często u wielu pacjentów nie stwierdza się żadnych nieprawidłowości. Metoda ta jest bardzo skuteczna w wykazaniu wzrostu tkanki łącznej, która rozwija się w mięśniu sercowym w późnym okresie u pacjentów z zapaleniem mięśnia sercowego.
W przypadkach podejrzanych można wykonać biopsję mięśnia sercowego oraz badanie patologiczne i badania wirusologiczne. Tę metodę diagnostyczną należy stosować w przypadku poważnego zajęcia mięśnia sercowego.
Jak leczyć zapalenie mięśnia sercowego?
Pacjenci z zajęciem mięśnia sercowego lub nagromadzeniem płynu w osierdziu powinni być traktowani poważnie. Często stosowanymi lekami w leczeniu są niesteroidowe leki przeciwzapalne. Leki te są stosowane przez 4-6 tygodni w zależności od ciężkości choroby. U niektórych pacjentów można podać immunoglobulinę dożylną (IVIG), ale jej skuteczność jest kontrowersyjna. Ponadto w razie potrzeby można zastosować bardziej skomplikowane terapie, takie jak kortyzon, azotiopuryna, cyklosporyna A, interferon alfa i OKT3. Spośród nich immunoglobulina i kortyzon są najbardziej preferowanymi metodami leczenia.
Odpoczynek w domu jest zalecany w przypadku wczesnej niewydolności serca lub nagromadzenia płynu w osierdziu. Pacjenci, u których zdiagnozowano zapalenie mięśnia sercowego, powinni unikać forsownych ćwiczeń. Kiedy pacjenci z nieprawidłowościami wykrytymi przez echokardiografię lub MRI osiągną normalne wartości, ograniczenie wysiłku może zostać zniesione.
Leczenie niewydolności serca i arytmii u pacjentów z zapaleniem mięśnia sercowego jest nadal ważne. W leczeniu niewydolności serca należy stosować leki. Metody interwencyjne mogą uratować życie u pacjentów, u których nie można uzyskać odpowiednich efektów. Pacjenci, u których we wczesnym okresie wystąpi ciężka niewydolność serca, mogą pozbyć się tej sytuacji poprzez odpowiednie leczenie.
Czy wystąpią długoterminowe problemy z sercem u pacjentów z zapaleniem mięśnia sercowego?
2/3 pacjentów z zapaleniem mięśnia sercowego wraca do zdrowia całkowicie. Około 10% pacjentów ma poważne problemy z sercem, które wymagają ciągłego leczenia. U innych pacjentów obserwuje się niegroźne problemy z sercem. Zapalenie mięśnia sercowego jest cięższe u noworodków i jest bardziej prawdopodobne, że pozostawi trwały problem z sercem.
Problemy związane z rytmem mogą rozwinąć się w dłuższej perspektywie z powodu rozrostu tkanki łącznej w mięśniu sercowym. Pacjenci z tym stanem powinni być regularnie kontrolowani.